Şüa diaqnostikasının ən informativ metodlarından hesab olunan KT müayinəsi bədənin istənilən hissəsinin təsvirini almağa imkan verir. Bu müayinə bir neçə dəqiqə ərzində baş beyin, döş qəfəsi, abdominal orqanlar , ətraflar və s. orqanların kəsiklərlə struktur quruluşu haqqında ətraflı və dəqiq informasiya verir. Müayinənin davametmə müddəti bir neçə dəqiqədir. Müayinənin yüksək sürəti rentgen şüalanmasını 5 dəfəyə qədər azaldır. Müayinənin davametmə müddətinin çox az olması pasiyentlərin hərəkəti zamanı meydana çıxan artefaktların qarşısını alır. Narkoz və sedasiyalara ehtiyac olmur.
KT müayinəsi nə üçün istifadə edilir:
• boşluqlu orqanların patologiyaları, kontrastlı angioqrafiya müayinələri;
• kəllə sümüklərinin, burun ətrafı boşluqların, çənələrin zədələnmələri;
• anevrizmalar və damarların aterosklerotik zədələnmələri;
• döş qəfəsi orqanlarının xəstəlikləri (vərəm, pnevmoniya və s.);
• sümük və oynaqların zədələnmələri;
• beyin və kəllə sümüklərinin, döş qəfəsinin, qarın boşluğunun travmaları;
• onurğa sütunu xəstəlikləri və s.
Kontrastlı Kompüter tomoqrafiyası normal və zədələnmiş strukturların dəqiqliklə ayrılması lazım olduğu hallarda, həmçinin magistral damarların - arteriyaların və venaların araşdırılması zamanı aparılır.
OKİ Hospital-da kontrastlı Kompüter tomoqrafiyası 7/24 rejimində aparılır. OKİ Hospitalda Siemens Healthineers SOMATOM go. NOW cihazında aparılan "aşağı dozalı KT" müainəsi zamanı orqanizmə şüa yükü azaldılmış olur.
Kontrastlı KT müayinəsi nə üçün aparılır?
• Patoloji dəyişikliklər olan toxumaların artırılmış qan təchizatı səbəbindən kontrast maddə onlarda daha çox yığılır və alınan görüntüdə aydın şəkildə "işıqlandırır", bu da şübhəli sahəni ətraflı araşdırmağa imkan verir.
• Kontrast maddə rentgen şüalarına qarşı keçirilməzdir. İnvaziv olaraq damar yolu ilə tətbiq edilən dərman tez bir zamanda damar sistemi ilə yayılır və çəkilmiş şəkillərdə bütün patoloji sahələri açıq şəkildə göstərir - incəlmiş divarlar, anormal damar qalxanları (vaskulyar malformasiya), varikoz genişlənməsi, anevrizmalar, tromblar, aterosklerotik plaklar və s.
Bu xüsusiyyətlər sayəsində mütəxəssis orqanları və toxumaları ətraflı şəkildə araşdıra, patologiya sahələrini, onların sərhədlərini və kapsullarını, lokalizasiyasını, ətraf anatomik strukturlara yayılmasını və s. aydın şəkildə görə bilir.
Kontrastlı kompüter tomoqrafiyası üçün göstərişlər:
• Onkoloji prosesə şübhə olduqda;
• Trombozun diaqnozu (daxili tromblar, tromblanmış anevrizmalar, aortada trombozlu stenoz sahələri);
• Damarlarda patologiyaların diaqnostikası;
• Bağırsaq, öd kisəsi və digər boşluqlu orqanların xərçəngi;
• Parenximatoz bədxassəli şişlər – böyrək, qaraciyər və s. xərçəngi;
• Ağciyər, ürək, mədə törəmələri;
• Skelet sistemi, baş beyin şişləri;
• Limfoma;
• Absseslər, kəskin iltihabi proseslər;
• Öd kisəsi və ya böyrək daşı xəstəliyinin diaqnostikası;
• Anadangəlmə inkişaf anomaliyaları;
• Bağırsaq tıxanıqlığı, bağırsaq dönməsi, invaginasiya.
Kontrastlaşdırma, xərçəngin dəqiq mərhələsini, patoloji prosesin yayılmasını, metastazların mövcudluğunu, limfa düyünlərinin zədələnməsini və digər dəyişiklikləri müəyyən etməyə kömək edir.
Prosedura hazırlıq
Kontrastlı KT yalnız ciddi göstərişlərə əsasən və yalnız həkimin göndərişi ilə aparılır. Bütün pasiyentlərdən müayinədən əvvəl böyrək və qaraciyər çatışmazlığının istisnası üçün mütləq şəkildə biokimyəvi analizlər alınır.
Prosedura rahat, hərəkəti məhdudlaşdırmayan paltarda gəlmək daha yaxşıdır. Müayinə başlamazdan əvvəl bütün metal və zərgərlik əşyaları, çıxarıla bilən protezlər və tibbi cihazlar çıxarılmalıdır.
Müayinəyə əks-göstərişlər.
Kontrastlı KT aşağıdakı əks-göstərişlər olduqda aparılmır:
• Kontrast maddəyə individual dözümsüzlük;
• Ağır formada bronxial astma;
• Hamiləlik;
• Autoimmun xəstəliklər;
• III dərəcəli şəkərli diabet;
• Xroniki böyrək çatışmazlığı dekompensasiya mərhələsində;
• Hipertireoz və digər tiroid patologiyaları.
Laktasiya dövrü şərti əks-göstərişdir – müayinədən sonra qadınlara 2 gün müddətində əmizdirmə tövsiyə edilmir. Həmçinin, kontrastlı KT-nin çəkisi ilə bağlı məhdudiyyətləri var – müayinə 200 kq-dan artıq çəkisi olan pasiyentlərə aparılmır (KT aparatının icazə verilən yüklənməsindən asılı olaraq).